Dilatasyon Derzi Nedir?
Betonarme yapıyı tek parça durumunda inşaa etmek en makul olanıdır. Fakat yapının boyutları artınca meydana çıkan gerilmeler tehlike yaratabilmektedir. Zorunlu hallerde bu etkenler göz önüne alınarak boyutlandırma yapılabilir. En makul çözüm ise bu etkileri karşılamak yerine onları azaltıcı ya da tamamıyla oradan kaldırıcıönlemler almaktadır. Yani yapının taşıyıcı sistemini buna göre düzenlemek gerekmektedir. Bu da yapıyı derzlerle parçalara ayırmak ile olası olmaktadır. Yapıda, birtakım kısımların birbirinden bağımsız hareket etmesine imkân veren kesimlere hareket derzi ya da ayırma derzi adı verilir. Yapılma nedenlerine göre derzler şu şekilde sınıflandırılabilir:
dilatasyon-derzi Dilatasyon DerziGenleşme ( Dilatasyon) Derzleri: Dilatasyon, dilimize Fransızca “dilatation” kelimesinden işlemiş olup “genleşme ” manasına gelmektedir. Betonarme yapılarda rötre, sünme, sıcaklık değişimi gibi nedenlerden ötürü meydana gelen boy değişimlerinin etkilerini azaltmak amacıyla yapı dilatasyon derzleri ile ayrılır. Bu derzler, yangınlarda meydana çıkan sıcaklık etkilerinin yapıya verilen zararı da azaltır.
Oturma Derzleri: Zeminin ya da yapı yüklerinin heryerde düzgün olmayışından kaynaklanan farkı oturma ve dönmelerin etkilerini engelleme hedefiyle uygulanan derzlerdir. Bu derzler ile, farkı özellikteki zemin üüzerine inşa edilen bölümler, değişik yüklere maruz kalan bölümler birbirinden ayrılır.
Deprem Derzleri: Bu derzler ile yapı daha az titretşim yapacak bölümlere ayrılarak deprem etkileri azaltılır.
Konstrüktif Derzler: Statik hareketli yükler ve hareketli kuvvetlerden meydana ileriki deformasyonların önlenmesini engellemek, titreşimlerin çevresel kalmasını sağlamak hedefiyle uygulanan derzlerdir.
İş Derzleri: Çeşitli nedenler ile betonun daimi olarak dökülememesinden kaynaklanan derzlerdir. Gerekli önlemlerin alınması gerekir.
Dilatasyon derzlerinde, en doğru çözümün yapılabilmesi amacıyla profil doğru seçilmelidir. Dilatasyon Profili seçerken şu sorular sorulmalıdır:
6 Adımda Dilatasyon Profili Nasıl Seçilir?
- Dilatasyon boşluğu ne kadardır?
- Kaplama altı ya da kaplama üstü profil seçeneklerinden hangisini kullanılacaktır?
- Zeminde kullanılacak kaplamaların türü ve yüksekliği, izolasyon gereksinimi var mıdır?
- Duvar tavanda kaplama cinsleri nelerdir?
- Zeminde ağır yük geçişi var mıdır? ( forklift, traspalet,kamyon,otomobil)
- Sismik çözüm isteyen dilatasyon derzi var mıdır?
